Rośliny lecznicze: Kłącze i korzeń pluskwicy groniastej (Cimicifugae radix); Pluskwica groniasta
Jakie działanie ma pluskwica groniasta?
Wiedza o działaniu pluskwicy groniastej dotarła do Europy dopiero w ostatnim stuleciu. Około połowy XX wieku w Niemczech przeprowadzono badania naukowe potwierdzające właściwości pluskwicy groniastej.
W korzeniu pluskwicy groniastej stwierdzono obecność substancji czynnych, mających pozytywne działanie na kobiety w okresie klimakterium. Substancje te mają zupełnie inną budowę chemiczną niż żeński hormon płciowy estrogen, jednak dzięki wpływaniu na różne neuroprzekaźniki mają podobne działanie. Ich wielka zaleta: nie powodują rozrastania się komórek, jak estrogeny, przez co są dobrze tolerowane.
Zastosowania pluskwicy groniastej
Ekstrakt z korzenia pluskwicy groniastej jest stosowany przede wszystkim w dolegliwościach okresu menopauzy, jak np.:
- uderzenia gorąca,
- zwiększona potliwość,
- nerwowość,
- zaburzenia snu,
- depresyjne zmiany nastrojów.
Wszystkie te dolegliwości są wywoływane wahaniami poziomu hormonów, a przede wszystkim spadkiem poziomu estrogenów. Substancje czynne zawarte w korzeniu pluskwicy groniastej wyrównują te wahania, tym samym łagodząc nieprzyjemne objawy menopauzy.
Historia pluskwicy groniastej
Już w XVIII wieku przypisywano pluskwicy groniastej dużą moc leczniczą. Rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej cenili przeciwbólowe i rozkurczowe właściwości tej rośliny w leczeniu reumatyzmu i artretyzmu. Używano jej jako remedium przy ukąszeniach węży. Do najczęstszych zastosowań terapeutycznych pluskwicy groniastej należały - podobnie jak dziś - dolegliwości kobiece. Stosowano ją więc do łagodzenia dolegliwości pojawiających się w okresie klimakterium i zaburzeń menstruacji oraz w celu ułatwienia porodu. Rdzenni mieszkańcy Ameryki przygotowywali napary z korzenia pluskwicy.
Dopiero wraz z dużą ilością osadników, którzy wyemigrowali w XIX wieku do Ameryki, i międzykontynentalną wymianą związaną z emigrantami, wiedza o działaniu pluskwicy groniastej trafiła do Europy. Obecnie jest ona ceniona jako roślinny lek o dużej skuteczności, stosowany w wielu preparatach roślinnych.
Gdzie rośnie pluskwica groniasta?
Pluskwica groniasta pochodzi z Ameryki Północnej i Kanady. Obecnie znajdziemy ją na terenie Europy i Azji Północnej na obrzeżach lasów, w jasnych lasach, w zaroślach i na skarpach.
Jak wygląda pluskwica groniasta?
Pluskwica groniasta należy do rodziny jaskrowatych. Jest to roślina zielna o wysokości jednego-dwóch metrów. Jej mocny, ciemny, walcowaty korzeń jest twardy i guzowaty, zaś jej liście są duże, parzysto-pierzastozłożone i dłoniastowcinane. W lipcu, okresie kwitnienia pluskwicy groniastej, roślinę zdobią kwiatostany złożone z gron o długości od 30 do 90 cm z białymi kwiatami. Ze względu na podobieństwo tych kwiatowych gron do świecy zyskała ona nazwę Traubensilberkerze (niem. „świeca ze srebrnymi gronami“). Jej skórzaste owoce składają się z torebek o długości 6 mm, zawierających liczne nasiona.
Jakie części pluskwicy groniastej są stosowane w lecznictwie?
Wyłącznie podziemne części rośliny, złożone z kłącza i korzenia (Cimicifugae rhizoma) są stosowane jako roślinny lek. Gdy owoce dojrzeją, wykopuje się je, myje i suszy.